Wenen, Oostenrijk

   
Holly Martins (Joseph Cotten) gaat in de Britse film noir THE THIRD MAN op bezoek bij zijn oude schoolvriend Harry Lime (Orson Welles) in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen. Als hij hoort dat Lime bij een aanrijding op verdachte wijze is omgekomen probeert hij te achterhalen wat er precies gebeurd is.

The Third Man, 1:37:37

Waarschuwing: onderstaande tekst bevat informatie over de inhoud van de film.
De opnamen in Wenen vonden plaats van 22 oktober tot en met 11 december 1948, een stad waar de sporen van de Tweede Wereldoorlog nog overal zichtbaar waren. Bovendien was het centrum opgedeeld in een Amerikaanse, een Britse, een Franse en een Russische zone, een situatie die pas in 1955 zou worden opgeheven. In tegenstelling tot The Sound of Music is The Third Man wel een film waar de Oostenrijkers zich verbonden mee voelen.

Pas na het bezoek aan Wenen kwam ik erachter dat er nog veel locaties te bezoeken zijn. Er zijn speciale tours die de bezoekers ook meenemen naar het ondergrondse gangenstelsel dat in de film een belangrijke rol speelt. Er is zelfs een The Third Man-museum en de film wordt nog regelmatig in de bioscoop vertoond. In 2009 verscheen de filmposter op een postzegel ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de film.

Min of meer bij toeval hebben we een paar plaatsen gefotografeerd die in de film te zien zijn. Wanneer Holly Martins arriveert zijn kort diverse beelden van Wenen te zien waaronder het paleis Schönbrunn dat destijds fungeerde als hoofdkwartier van de Britten. Tegenwoordig is het slot en de bijbehorende tuinen een van de meest populaire bezienswaardigheden van Wenen.

The Third Man, 0:02:08

Schönbrunn Paleis, Wenen, 10 juli 2014

Vlak na aankomst in de stad leert Holly Martins een van Harry Lime’s vrienden kennen, Kurtz (Ernst Deutsch) die hem laat zien waar het ongeluk plaatsvond, vlak voor het huis waar hij woonde. Deze scène is opgenomen op het Josefsplatz, een plein in de buurt van paleis Hofburg. Midden op het plein staat een beeld van keizer Josef II waarvan in de film alleen de sokkel te zien is.

The Third Man, 0:15:22

The Third Man, 0:15:32

Josefsplatz, Wenen, 12 juli 2014

In het Wurstelprater, een groot park met diverse kermisattracties, staat het bekende reuzenrad dat tussen 1896 en 1897 werd opgericht. In de loop der jaren is het uitgegroeid tot het bekendste bouwwerk van Wenen. De kaartverkoop herinnert aan de film: boven de ingang is een portret te zien van Orson Welles als Harry Lime. Oordeel zelf of het lijkt.

The Third Man, 1:06:20

Ingang reuzenrad, Wenen, 12 juli 2014

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog raakte het park zwaar beschadigd en brandde vrijwel geheel af. Het reuzenrad was drie jaar later, tijdens de opnamen van de film, al weer hersteld in zijn oude glorie en kon gebruikt worden als filmlocatie. Wanneer Holly Martin heeft ontdekt dat Harry Lime nog leeft wacht hij hem op bij het reuzenrad waar ze een rit maken.

The Third Man, 1:15:30

Reuzenrad, Wenen, 12 juli 2014

The Third Man, 1:15:53

Reuzenrad, Wenen, 12 juli 2014

Naast het reuzenrad bevindt zich de Oostenrijkse vestiging van het wassenbeeldenmuseum van Madame Tussauds. Ook Orson Welles staat hier, als Harry Lime, op het moment dat hij het café binnenkomt waar hij met Holly Martin heeft afgesproken. Het beeld staat, heel toepasselijk, in het museumcafé.

The Third Man, 1:33:50

Madame Tussauds, Wenen, 12 juli 2014

Vlak voor de scène in het café staat de politie op de uitkijk bij de Michaelerplatz. Dit is een van de vele fraaie camerastandpunten in de film waarbij een geheimzinnige schaduw over de gebouwen glijdt. Geheel rechts zijn twee figuren te zien. Ze maken deel uit van de muurfontein “Die Macht der See” die Oostenrijk als zeemacht verbeeldt. De fontein dateert van 1895 en werd door Rudolf Weyr ontworpen. Op drukke dagen is het bijna niet mogelijk een foto te maken zonder toeristen die voor de beeldengroep poseren.

The Third Man, 1:31:10

"Die Macht der See", Michaelerplatz, Wenen, 12 juli 2014

"Die Macht der See", Michaelerplatz, Wenen, 12 juli 2014

Met dank aan de website The Third Man locations (via Wayback Machine) waar vrijwel alle locaties uit de film zijn terug te vinden.

Screenshots © Studio Canal