04 september 2025

Sicilië, Italië





 
In INDIANA JONES AND THE DIAL OF DESTINY, het vijfde filmavontuur van de professor in de archeologie, gaat Indiana Jones (Harrison Ford) op zoek naar een door de wiskundige Archimedes ontworpen mechanisme waarmee tijdsberekeningen en zelfs tijdreizen zouden kunnen worden uitgevoerd. Het verhaal speelt zich grotendeels af in 1969 tegen de achtergrond van de eerste maanlanding.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:40:09
Indiana Jones is inmiddels met pensioen maar zijn petekind Helena Shaw (Phoebe Waller-Bridge) weet hem over te halen haar te helpen om ervoor te zorgen dat het antieke voorwerp niet in handen valt van dr. Jürgen Voller (Mads Mikkelsen), ex-nazi en nu werkzaam voor de NASA onder een andere naam. De opnamen begonnen op 4 juni 2021 in de Britse Pinewood Studio’s en eindigen daar ook op 26 februari 2022.

Er werd ook op locatie gefilmd in Groot Brittannië, waaronder London, Glasgow (in de film te zien als New York), Glencoe en Bamburgh Castle. 

Neapolis Parco Archeologico, Syracuse, 9 juli 2025
In het najaar van 2021 waren er opnamen in de Marokkaanse steden Fez en Oujda, voorafgegaan door een draaiperiode in oktober op verschillende plaatsen op Sicilië. Tussen 4 juli en 15 juli 2025 waren we op het Italiaanse eiland waar we enkele locaties hebben bezocht. Meestal blog ik over één locatie, deze keer een blogbericht over één film op verschillende locaties, wel allemaal op Sicilië.

Na te zijn ontsnapt aan Voller reizen Indiana en Helena, samen met de jonge Marokkaan Teddy Kumar (Ethann Isidore), per boot van Griekenland naar Sicilië, op zoek naar de tombe van Archimedes. In de film laat de kaart zien dat ze aan land gaan in Syracuse, de plaats waar Archimedes werd geboren en overleed in de derde eeuw voor Christus.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:37:07

De scène die volgt werd echter opgenomen in Cefalù aan de noordkust van het eiland. Op de Piazza del Duomo, vernoemd naar de gelijknamige kathedraal die ook in beeld komt, zit Teddy op de trappen voor de kerk terwijl Helena broodjes heeft gekocht.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:37:10
Duomo, Cefalù, 14 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:37:29
Piazza del Duomo, Cefalù, 14 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:37:52
Piazza del Duomo, Cefalù, 14 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:38:18
Piazza del Duomo, Cefalù, 14 juli 2025

Even later loopt ze naar Indiana die materialen voor hun expeditie koopt. De winkel staat aan het plein, op de hoek van de Via Seminario en de Via Mandralisca.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:38:41
Via Seminario, Cefalù, 14 juli 2025

Teddy koopt een ijsje en loopt naar het strand. Hij staat in de Porto Pescare (Vispoort) en kijkt uit op de Molo di Cefalú (Pier van Cefalú). Even later ziet hij Voller.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:39:16
Porto Pescare, Syracuse, 14 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:39:26
Porto Pescare, Syracuse, 14 juli 2025

Vanuit de Via Vittore Emanuele ziet Indiana dat Teddy wordt ontvoerd door Voller en zijn handlangers - onder hen Hauke, gespeeld door de Nederlandse Olivier Richters. De straten van Cefalú werden tot in detail aangepast om te lijken op een Italiaans stadje in de jaren 60.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:39:41
Via Vittore Emanuele, Syracuse, 14 juli 2025

De scène die volgt, waarin Indiana en Helena een auto stelen van een pasgetrouwd stel, werd gefilmd in Castellammare del Golfo, ten westen van Palermo aan de andere kant van het eiland. Wij zijn hier niet geweest, wel bij de volgende locatie. De tempel van Segesta in het Parco Archeologico ligt in het noordwesten van Sicilië. Dit heiligdom in Dorische stijl werd rond 425 voor Christus gebouwd maar nooit voltooid. Indiana en Helena stoppen hun auto hier maar hebben geen oog voor de tempel, ze lopen naar de grot waar de tombe van Archimedes zich zou bevinden.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:40:52
Tempio di Segesta, 6 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:41:03
Tempio di Segesta, 6 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:41:04
Tempio di Segesta, 6 juli 2025

De ingang van de grot heet zowel in de film als in het echt Orecchio di Dionisio (Oor van Dionysius) en bevindt zich niet in de buurt van de tempel Segesta maar in het Neapolis Parco Archeologico in Syracuse. De schilder Caravaggio heeft de naam in 1586 bedacht. Het is geen natuurlijke grot maar een kalksteengroeve die in de Grieks-Romeinse tijd werd uitgegraven om water op te slaan. De grot is 65 meter diep en er bevindt zich geen tombe. In de film lijkt de grot veel dieper maar deze scènes werden in de studio op genomen.

Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:41:28
Orecchio di Dionisio, Syracuse, 9 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:41:38
Orecchio di Dionisio, Syracuse, 9 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:41:47
Orecchio di Dionisio, Syracuse, 9 juli 2025
Indiana Jones and the Dial of Destiny, 1:42:03
Orecchio di Dionisio, Syracuse, 9 juli 2025

Screenshots © Lucasfilm Ltd.
 

09 augustus 2025

Napels, Italië




 
Sophia Loren en Marcello Mastroianni vormen een iconisch duo in de filmgeschiedenis. Tussen 1950 en 1994 waren ze samen in 14 films te zien, hoewel niet altijd tegelijkertijd. Over hun gezamenlijke laatste film, Prêt-à-Porter, schreef ik al het blog Parijs, Frankrijk. Dertig jaar eerder speelden ze de hoofdrollen in MATRIMONIO ALL’ITALIANA, over de ongewone relatie tussen een rijke banketbakker en een voormalige prostituee.

Matrimonio all'Italiana, 0:20:35
De film, geregisseerd door Vittorio de Sica, speelt zich af in verschillende periodes in Napels en werd daar op locatie gefilmd. Uitzondering zijn de binnenopnamen die in de Titanus Appia Studios in Rome werden gemaakt. Napels ligt aan de Tyrreense Zee, aan de westkust van Zuid-Italië en aan de voet van de vulkaan Vesuvius. In de meer dan 60 jaar die sinds de opnamen zijn verstreken is de havenstad uiteraard veranderd maar er zijn nog tal van plaatsen herkenbaar.

Tijdens de begintitels zijn een paar sfeerbeelden te zien van Napels, zoals het Piazza del Plebiscito. Dit is het grootste plein van de stad dat sinds een renovatie in 1994 niet meer in gebruik is als openbare parkeerplaats. De Basilica Reale San Francesco di Paola werd tussen 1816 en 1846 gebouwd naar voorbeeld van het Pantheon in Rome en de Sint Pieter in Vaticaanstad.

Matrimonio all'Italiana, 0:00:27
Piazza del Plebiscito, Napels, 27 juni 2025

Tegenover de kerk ligt het Palazzo Reale (Koninklijk Paleis), waarvan een klein deel rechts in beeld komt. Achter het paleis zijn het Teatro San Carlo en, geheel links, de winkelgalerij Galleria Umberto I zichtbaar.

Matrimonio all'Italiana, 0:00:46
Piazza del Plebiscito, Napels, 27 juni 2025

Alfredo (Aldo Puglisi), de butler van Domenico Soriano (Marcello Mastroianni), arriveert per taxi bij de banketbakkerij van zijn werkgever, die op het punt staat te trouwen met een veel jongere vrouw. De taxi stopt op de Via Vittorio Emanuele III, op deze locatie bevindt zich nu een bank. De bronzen paarden op de achtergrond markeren de ingang van de Giardini di Palazzo Reale (Tuinen van het Koninklijk Paleis).

Matrimonio all'Italiana, 0:03:16
 Via Vittorio Emanuele III, Napels, 27 juni 2025

Filumena Marturano (Sophia Loren) verlaat teleurgesteld het kantoor van de advocaat van Domenico nadat hun huwelijk nietig is verklaard. Ze zet haar hoed af en steekt de Via Santa Maria di Costantinopoli over, naar Piazza Bellini. Op de tweede foto is rechts van de ingang op een rolluik Diego Maradona te zien. In Napels zie je overal het portret van de voetballer die SSC Napoli in 1987 aan een eerste landstitel hielp.

Matrimonio all'Italiana, 1:05:28
Piazza Bellini, Napels, 25 juni 2025
Matrimonio all'Italiana, 1:05:41
Via Santa Maria di Costantinopoli, Napels, 25 juni 2025

Op Piazza Bellini vraagt Filumena aan Alfredo om haar drie zonen op te halen. Het plein ziet er in de film beter uit dan tijdens ons bezoek. Overal stonden afvalcontainers en de bomen en struiken lijken niet te worden onderhouden.

Matrimonio all'Italiana, 1:06:03
Piazza Bellini, Napels, 25 juni 2025
Matrimonio all'Italiana, 1:06:14
Piazza Bellini, Napels, 25 juni 2025

Op deze publiciteitsfoto is meer te zien van Piazza Bellini, al valt het standbeeld van de componist Vincenzo Bellini naar wie het plein is genoemd net buiten beeld. In de sokkel van het standbeeld stonden oorspronkelijk vier beeldjes van hoofdpersonen uit zijn opera's: Norma, Giulietta, Amina en Elvira. Deze beeldjes zijn helaas verdwenen.

Publiciteitsfoto Matrimonio all'Italina
Piazza Bellini, Napels, 25 juni 2025
Standbeeld Vincenzo Bellini,
Piazza Bellini, Napels, 25 juni 2025

Nadat Filumena aan Domenico heeft verteld dat hij de vader is van één van haar drie kinderen wil hij toch met haar trouwen. Op de dag van het huwelijk haast ze zich met huishoudster Rosalia (Tecla Scarano) naar de kerk. Ze steken de Piazza del Gesù Nuovo over.

Matrimonio all'Italiana, 1:32:29
Piazza del Gesù Nuovo, Napels, 25 juni 2025
Matrimonio all'Italiana, 1:32:35
Piazza del Gesù Nuovo, Napels, 25 juni 2025
Matrimonio all'Italiana, 1:32:43
Piazza del Gesù Nuovo, Napels, 25 juni 2025

De kerk heeft dezelfde naam als het plein, Gesù Nuovo (“Nieuwe Jezus”); er is in een Napels ook een kerk met de naam Gesù Vecchio (“Oude Jezus”). Deze kerk was oorspronkelijk een paleis, gebouwd in 1480. Dit is nog te zien aan de façade die bij de verbouwing tot kerk in 1584 ongewijzigd bleef.

Matrimonio all'Italiana, 1:33:26
Gesù Nuovo, Napels, 25 juni 2025
Matrimonio all'Italiana, 1:33:31
Gesù Nuovo, Napels, 25 juni 2025

Na de plechtigheid wandelen het nieuwe echtpaar en de drie zonen Umberto (Gianni Ridolfi), Michele (Generoso Cortini) en Riccardo (Vito Moriconi) terug naar het appartement van Domenico waar ze gaan wonen.

Matrimonio all'Italiana, 1:34:02
Piazza del Gesù Nuovo, Napels, 25 juni 2025
Matrimonio all'Italiana, 1:35:35
Piazza del Gesù Nuovo, Napels, 25 juni 2025

Midden op het plein staat de Obelisco dell'Immacolata (Obelisk van de Onbevlekte Ontvangenis) uit 1747. In de film is slechts een deel van het 22 meter hoge marmeren bouwwerk te zien dat gedecoreerd is met heiligen en scènes uit het leven van Maria. Het beeld van de Onbevlekte Ontvangenis dat bovenop staat is van koper. Sophia Loren en Marcello Mastroianni werden op 1 februari 1964 als de zojuist getrouwde Filumena en Domenico voor de obelisk gefotografeerd door Pierluigi Praturlon. Zoals op bovenstaande foto’s te zien is stond het monument tijdens ons bezoek achter hekken omdat er sinds februari 2025 stukken marmer zijn af gevallen.

Sophia Loren en Marcello Mastroianni, 1 februari 1964
Obelisco dell'Immacolata, Napels, 25 juni 2025
Obelisco dell'Immacolata,
Napels, 25 juni 2025

Op de website Il Davinotti staat een overzicht van een groot aantal filmlocaties in Napels, zowel bestaand als verdwenen.

Foto Sophia Loren © Archivio Fotografico Cineteca Nazionale
Foto Sophia Loren en Marcello Mastroianni 
© Pierluigi Praturlon/Reporters Associati & Archivi/Mondadori Portfolio
Screenshots © C. C. Champion S.p.A./Les Films Concordia